طعنه
طعنه زدن یا زخم زبان، به معنای سرزنش کردن دیگران، یکی از گناهان زبان است.
محتویات
مفهوم طعنه
«طعن»، زدن با نیزه است و به طور استعاره در عیب گویى و عیب گرفتن و سرزنش به کار مى‌رود. طعنه زدن: عیبجوئی کردن. مجازاً، توبیخ و سرزنش کردن. بد گفتن.
طعن از کارهاى مذموم است و موجب ضرر دنیوى و عذاب اخروى مى‌شود. زخم زبان گونه اى مردم آزارى است؛ یعنى سخنى بر زبان آوریم که شخص مقابل را برنجاند.
ضرب المثل معروفى است که مى گوید: زخم شمشیر خوب مى شود، ولى زخم زبان خوب نمى شود. البته این ضرب المثل یک واقعیت است و احادیث اخلاقى اسلامى نیز آن را تاکید مى کند و به شدت، زخم زبان زدن و شماتت را نکوهیده است.
طعنه در روایات
حضرت امام باقر علیه السلام مى‌فرماید: "فایاکم والطعن على المومنین؛ از طعن زدن به مومنان بپرهیزید".
و فرمود: "ما مِن انسان یطعن فى عین مومن الا مات بشر میتة و کان قمنا ان لایرجع الى خیر"؛ هیچ انسانى رویاروى مومنى به او طعنه نمى‌زند جز این که به بدترین مردن‌ها مى‌میرد و سزاوار است که به خیر بازنگردد.
امام على علیه السلام مى فرماید: "طعن اللسان أمض من طعن السنان"؛ زخم زبان از زخم نیزه عمیق تر است.
بنابراین انسان نباید به خود اجازه دهد که کسى را شماتت کند و یا قلب او را با نیش زبان خود به درد آورد. این که هر شخص با نیش زبان دیگرى را برنجاند، هنر نیست. هنر مرهم بر زخم گذاشتن است؛ هنر، تحمل یکدیگر و سکوت است.
پانویس
منابع
- زندگی موفق (رازهای خوب زیستن)، عباس رحیمی.
- طعن، اصطلاحنامه جامع علوم اسلامی، بازیابی: ۷ اسفند ۹۲.